Περιεχόμενο μαθήματος
Η κοινωνική αλληλεπίδραση και ο συμβολικός χαρακτήρας της αλληλεπίδρασης και της επικοινωνίας. Η σχολική τάξη ως ομάδα συνομηλίκων: τυπική και άτυπη δομή – ρόλοι εκπαιδευτικού μαθητή. Παράγοντες συνοχής της ομάδας της τάξης. Οι «αγνοημένοι» και οι «εξοστρακισμένοι» μαθητές – οι υποομάδες (κλίκες) στην τάξη. Παιδαγωγικοί χειρισμοί του εκπαιδευτικού για τη βελτίωση της συνοχής της ομάδας και την ένταξή του σε αυτήν. Οι προσδοκίες του εκπαιδευτικού και η λειτουργία τους. Παράγοντες που διαμορφώνουν τις προσδοκίες του εκπαιδευτικού για τους μαθητές του. Διερεύνηση των κοινωνικών σχέσεων στη σχολική τάξη μέσω της κοινωνιομετρίας. Παιδαγωγική αξιοποίηση των δυνατοτήτων που προσφέρει η κοινωνιομετρία. Διαχείριση της σχολικής τάξης: προβλήματα και στρατηγικές πρόληψης και παρέμβασης. Λεκτική επικοινωνία: μορφές – προβλήματα – τρόποι βελτίωσης. Μη λεκτική επικοινωνία: επιδράσεις στο κλίμα της τάξης και στη μάθηση. Το χιούμορ στη διδασκαλία. Επικοινωνία και συνεργασία εκπαιδευτικού – γονέων.
Μαθησιακοί στόχοι
Στόχοι του μαθήματος είναι να κατανοήσουν οι φοιτητές και οι φοιτήτριες τα βασικά στοιχεία της λεκτικής και μη λεκτικής επικοινωνίας και της παιδαγωγικής αλληλεπίδρασης στην τάξη, να αποκτήσουν γνώσεις, δεξιότητες και εργαλεία ανάλυσης για τη συμπεριφορά και τις σχέσεις εκπαιδευτικού-μαθητή και μαθητών-μαθητών, ώστε να μπορούν, ως μελλοντικοί εκπαιδευτικοί, να παρεμβαίνουν με παιδαγωγικούς χειρισμούς και να βελτιώνουν τις κοινωνικές σχέσεις, τη συνοχή, και το κλίμα της σχολικής τάξης.
Προαπαιτούμενα
Δεν υπάρχουν προαπαιτούμενα
Βιβλιογραφία
- Βρεττός, Ι. (2003). Μη λεκτική συμπεριφορά εκπαιδευτικού – μαθητή. Αθήνα : Ατραπός.
- (*)Γκότοβος, Α. (1995). Παιδαγωγική Αλληλεπίδραση. Επικοινωνία και Κοινωνική Μάθηση στο σχολείο. Αθήνα : Gutenberg.
- Κυρίδης, Α. (1999). Η πειθαρχία στο σχολείο. Θεωρία και Έρευνα. Αθήνα : Gutenberg.
- (*)Μπίκος, Κ. (2004). Αλληλεπίδραση και κοινωνικές σχέσεις στη σχολική τάξη. Αθήνα : Ελληνικά Γράμματα.
- Χανιωτάκης, Ν. (2006). Η ερώτηση του εκπαιδευτικού κατά τη διδασκαλία: προβλήματα και δυνατότητες βελτίωσης. Επιστημονική Επετηρίδα Αλέξανδρος Δελμούζος των Παιδαγωγικών Τμημάτων του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, τόμος 2ος, σσ. 237-261.
Διδάσκοντες
Ακαδημαϊκή Σταδιοδρομία
2001-2002: Ειδικός επιστήμων Π.Δ. 407/1980 στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστήμιου Θεσσαλίας.Διδασκόμενα μαθήματα: Σχολική Παιδαγωγική, Σχολική Πρακτική Ι και Σχολική Πρακτική ΙΙΙ.
2001-2002: Λέκτορας με γνωστικό αντικείμενο «Εκπαιδευτική Αξιολόγηση» στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης. Διδασκόμενα μαθήματα: Εκπαιδευτική αξιολόγηση, Αναλυτικά Προγράμματα.
2002-2007: Λέκτορας με γνωστικό αντικείμενο «Σχολική Παιδαγωγική» στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας (ΦΕΚ διορισμού 8/15-1-2003).
2007-2010: Επίκουρος Καθηγητής στο ίδιο αντικείμενο (ΦΕΚ 918/13-11-2007).
2001-2013: Μόνιμος Επίκουρος Καθηγητής στο ίδιο αντικείμενο (Πράξη του Πρύτανη Πανεπιστημίου Θεσσαλίας: αρ. 9145/20-7-2011).
2013-: Αναπληρωτής καθηγητής στο γνωστικό αντικείμενο Σχολική Παιδαγωγική (ΦΕΚ 1164/11-10-2013).
Διδασκόμενα μαθήματα: α) Εκπαιδευτική Αξιολόγηση, β) Διδασκαλία και αλληλεπίδραση στη σχολική τάξη, γ) Θεωρία του σχολείου και Καινοτόμοι θεσμοί, δ) Σχολική Πρακτική Άσκηση IΙΙ, ε) Μορφές επικοινωνίας στη σχολική τάξη: άσκηση με Μικροδιδασκαλία
Διδασκαλία σε μεταπτυχιακό επίπεδο
2005-2013: Υπεύθυνος και διδάσκων του μαθήματος «Εκπαιδευτική Αξιολόγηση» στο πλαίσιο του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών «Οργάνωση και Διοίκηση της Εκπαίδευσης» του Π.Τ.Δ.Ε. του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
2009-2013: Διδάσκων του μαθήματος «Σύγχρονες θεωρίες μάθησης, καινοτομικά περιβάλλοντα διδασκαλίας και διδακτική πράξη» στο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Σύγχρονα περιβάλλοντα μάθησης και παραγωγής διδακτικού υλικού» του Π.Τ.Δ.Ε του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
Διδασκαλία σε επίπεδο Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης
1985-1989: Αναπληρωτής δάσκαλος στη Γερμανία (Μόναχο):α) σε ελληνικά δημοτικά σχολεία,β) σε Τμήματα Συμπληρωματικής Διδασκαλίας της Μητρικής Γλώσσας γ) στο Ευρωπαϊκό Σχολείο του Μονάχου
1991-2002: Διορισμένος δάσκαλος στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση (Φ.Ε.Κ διορισμού 133/6-8-1991)
1992-1995: Με απόσπαση από την πρωτοβάθμια εκπαίδευση στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης της Σχολής Επιστημών Αγωγής του Πανεπιστημίου Κρήτης για τις ανάγκες της πρακτικής άσκησης των φοιτητών/τριών.
Λοιπό διδακτικό έργο
1998-2002: Διδάσκων και επιμορφωτής σε σεμινάρια στην ΠΑΤΕΣ/ΣΕΛΕΤΕ
1999-2006: Επιμορφωτής στην Εισαγωγική Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (Π.Ε.Κ. Ηρακλείου Κρήτης)
2001-2002: Διδάσκων στο Επιμορφωτικό Πρόγραμμα Επαγγελματικής Αναβάθμισης Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης (Εξομοίωση) του Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστημίου Κρήτης στο Ρέθυμνο
2003-2007: Διδάσκων στο Επιμορφωτικό Πρόγραμμα Επαγγελματικής Αναβάθμισης Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης (Εξομοίωση) του Π.Τ.Δ.Ε. του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας στη Λάρισα και στο Βόλο.
Μέθοδοι διδασκαλίας
Διαλέξεις, παρουσιάσεις εναλλακτικών σχολικών μοντέλων από φοιτητές/τριες, σύνδεση on line με σχολεία που έχουν να επιδείξουν εναλλακτικές μορφές οργάνωσης της διδασκαλίας και της σχολικής ζωής, συμμετοχή στο μάθημα εκπαιδευτικών που έχουν να παρουσιάσουν καλές πρακτικές, ανάλυση περιστατικών/προβληματων σε μικρές ομάδες φοιτητών/τριών (peer-instruction).
Μέθοδοι αξιολόγησης
Γραπτή εξέταση με ανοιχτές και κλειστές ερωτήσεις. Αξιολόγηση του μαθήματος και του διδάσκοντα από τους φοιτητές/τριες μέσω ειδικού φύλλου αξιολόγησης που δίνεται είτε ενδιάμεσα είτε στο τέλος του εξαμήνου.
