Δραστηριότητες Ελεύθερου Χρόνου και Αστική Αναγέννηση

Το μάθημα επικεντρώνεται σε αντικείμενα όπως:

• στρατηγικός σχεδιασμός,
• ανταγωνιστικότητα και μάρκετινγκ πόλεων,
• προσδιορισμός κριτηρίων για τη βιώσιμη αστική ανάπτυξη,
• δημιουργική πόλη,
• μεγάλα γεγονότα,
• προστασία πολιτισμικής κληρονομιάς,
• ειδικοί χώροι (μουσεία, πολυκινηματογράφοι),

σχεδιασμός για το χρόνο και τον ελεύθερο χρόνο στην πόλη

Οι κύριοι στόχοι του μαθήματος είναι:

α) η παροχή γνώσεων για τη διαμόρφωση μιας ολοκληρωμένης εικόνας στρατηγικών ελεύθερου χρόνου και βιώσιμης αστικής ανάπτυξης, ιδιαίτερα από τη στιγμή που ο στρατηγικός πολεοδομικός σχεδιασμός αποτελεί μια σύγχρονη προσέγγιση που καλύπτει όλο το φάσμα των προβλημάτων δομής και λειτουργικότητας για τη δημιουργία ενός βιώσιμου αστικού περιβάλλοντος,

β) η ανάπτυξη δεξιοτήτων για την ανάλυση και αξιολόγηση των πολιτικών και το σχεδιασμό μιας αστικής στρατηγικής με επίκεντρο τις δραστηριότητες του ελεύθερου χρόνου και με στόχο τη βιώσιμη ανάπτυξη,

γ) η ειδικευμένη γνώση των ατόμων που ενδιαφέρονται να εργαστούν τόσο ως πολεοδόμοι-χωροτάκτες, όσο και ως στελέχη φορέων και εταιριών σχετικών με δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου.

Τα μαθησιακά αποτελέσματα στα οποία αποσκοπεί το μάθημα αφορούν στην απόκτηση υψηλού επιπέδου εξειδικευμένης γνώσης για τα ζητήματα που αναπτύσσονται στο περιεχόμενο, στην κατανόηση των σύγχρονων ζητημάτων και εννοιών που αφορούν στον ελεύθερο χρόνο και τη βιωσιμότητα, στην ανάλυση και σύνθεση των θεωρητικών κειμένων και προτάσεων και στην κριτική αξιολόγηση των των σχετικών μέτρων, σχεδίων και πολιτικών.

Λαμβάνοντας υπόψη τις γενικές ικανότητες που πρέπει να έχει αποκτήσει ο πτυχιούχος (όπως αυτές αναγράφονται στο Παράρτημα Διπλώματος) το μάθημα συνεισφέρει στην απόκτηση των ακόλουθων:

-Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών ,

-Ομαδική εργασία,

-Εργασία σε διεθνές και διεπιστημονικό περιβάλλον,

- Παραγωγή νέων ερευνητικών ιδεών

-Άσκηση κριτικής

- Σεβασμό στο φυσικό περιβάλλον

-Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης

Οι μεταπτυχιακοί φοιτητές Πολεοδομίας-Χωροταξίας με ενδιαφέρον για περαιτέρω εμβάθυνση στα ζητήματα ελεύθερου χρόνου και εξειδίκευση στη βιώσιμη αστική ανάπτυξη

Προαπαιτούμενα για την επιτυχή παρακολούθηση του μαθήματος θεωρούνται οι γνώσεις των ζητημάτων χωρικού σχεδιασμού και πολεοδομικής πολιτικής που αποκτήθηκαν στο 1^ο εξάμηνο.

Ελληνόγλωσση

*Ανδρικοπούλου, Ε., Γιαννακού, Α., Καυκαλάς, Γ., Πιτσιάβα-Λατινοπούλου, Μ. (2007) Πόλη και Πολεοδομικές Πρακτικές: Για τη Βιώσιμη Αστική Ανάπτυξη, Αθήνα: Kριτική. [κεφάλαια 4, 10 και 17]

*Δέφνερ Α. (1999/2006), Σχεδιασμός για τον Ελεύθερο Χρόνο (Τουρισμός-Πολιτισμός-Αθλητισμός). Πανεπιστημιακές Παραδόσεις (Βόλος: Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας). [κεφάλαια 1, 2, 3, 5, 8, 9, 10]

*Δέφνερ Α. (2002α) "Η Σημασία της Σύνδεσης Πολιτιστικού και Χρονικού Σχεδιασμού για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη των Πόλεων", Τόπος, τεύχος 18-19, 197-213.

*Δέφνερ, Α. (2009) ‘Τα θεματικά πάρκα ως σημείο σύγκλισης Πολεοδομίας, Πολιτισμού και Τουρισμού’ στο 25 Κείμενα για το Σχεδιασμό και την Ανάπτυξη του Χώρου: Συλλογικός Τόμος για τα 20 Χρόνια Λειτουργίας του Τμήματος Χωροταξίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Θεσσαλίας, Βόλος, 2009, σελίδες 263-293.

*Δέφνερ, Α., Μεταξάς, Θ., Συρακούλης, Κ., Θ. Παπαθεοχάρη (2009) ‘Μπορεί ένας πολιτιστικός πόρος να λειτουργήσει ως καταλύτης της ανάπτυξης μιας πόλης; Η περίπτωση του Μουσείου Καπνού της Καβάλας’ στο Πρακτικά του 2ου Πανελληνίου Συνεδρίου Πολεοδομίας, Χωροταξίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης. Τόμος 2, Βόλος, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Θεσσαλίας, σελίδες 829-836.

*Δέφνερ Α., Καραχάλης Ν., (επιμ.) (2012), Marketing και Branding του Τόπου: H Διεθνής Εμπειρία και η Ελληνική πραγματικότητα, Βόλος Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Βόλου (ISBN 978-960-9439-14-5).

*Ευρωπαϊκή Επιτροπή (2004) Προς μια Θεματική Στρατηγική για το Αστικό Περιβάλλον, Βρυξέλλες 11.2.2004 COM (2004)60 Τελικό.

*Hall, T (1998/2005) Αστική Γεωγραφία, Αθήνα: Κριτική. [πολιτιστικές βιομηχανίες: σσ. 89-93, πρόσφατη αστική αλλαγή: σσ. 138-145, κεφ. 7: Μεταμορφώνοντας την εικόνα της πόλης, πολιτιστικά ζητήματα: σσ. 216-220, κεφ. 9: Βιώσιμη αστική ανάπτυξη]

*Harris, David (2004/2011) Ελεύθερος Xρόνος: Θεωρία και Πράξη, Αθήνα: Πλέθρον.

*Καραχάλης Ν. (2010), «Συγκεντρώσεις πολιτιστικών επιχειρήσεων και αστική αναζωογόνηση: Διαπιστώσεις από την περιοχή του Ψυρή» στο Ψυχάρης Γ., Φώτης Γ. (επιμ.), Αστική Ανάπτυξη στην Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση, Βόλος: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Θεσσαλίας.

*Κοκκώσης, Χ., Τσάρτας, Π. (2001) Βιώσιμη Τουριστική Ανάπτυξη και Περιβάλλον, Αθήνα: Κριτική [κυρίως τα κεφάλαια 3, 6 και 13]

*Κοκκώσης, Χ., Τσάρτας, Π., Γρίμπα, Ε. (2011) Ειδικές και Εναλλακτικές Μορφές Τουρισμύ , Αθήνα: Κριτική.

*Knox, P., Pinch, S. (2000/2009) Κοινωνική Γεωγραφία των Πόλεων, Αθήνα: Σαββάλας.

*Le Corbusier (1943/1987), H Xάρτα των Aθηνών, Aθήνα: Ύψιλον. [σελίδες 65-71 και 91-94].

*Οικονόμου Δ. και Πετράκος Γ. (επ.) (1999/2005) Η Ανάπτυξη των Ελληνικών Πόλεων, Διεπιστημονικές Προσεγγίσεις Αστικής Ανάλυσης και Πολιτικής, Βόλος: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Θεσσαλίας-Gutenberg. [κυρίως: Δέφνερ, δευτερευόντως: Οικονόμου-Πετράκος, Πετράκος-Οικονόμου, Γιαννακού-Καυκαλάς και Κοκκώσης]

*Paquot, T. (1998/2009) Η Τέχνη της Σιέστας, Aθήνα: Ποταμός.

*Τσάρτας, Π. (2010) Ελληνική Τουριστική Ανάπτυξη: Χαρακτηριστικά, Διερευνήσεις, Προτάσεις, Αθήνα: Κριτική.

*Veblen, T. (1899/1982), H Θεωρία της Aργόσχολης Tάξης (Aθήνα: Kάλβος).

Ξενόγλωσση

*Allen, J., O`Toole, W, McDonnell, I., Harris, R.(2005), Festival and Special Event Management, Third Edition, Milton Australia,

*Deffner, A., Labrianidis, L. (2005) “Planning Culture and Time and in a Mega Event: Thessaloniki as the European City of Culture,1997”, International Planning Studies, Vol. 10, No. 3-4, 2005, pp. 241-264.

*Deffner, A., Metaxas, T. (2010b) Place marketing and branding cultural images in Southern Europe: Nea Ionia, Greece and Pafos, Cyprus’ στο G. Ashworth και M. Kavaratzis (eds) Towards Effective Place Brand Management: Branding European Cities and Regions, Cheltenham and Northampton, MA: Edward Elgar, σελίδες 49-68.

*ECTP (European Council of Town Planning) (2002) Try it this Way. Sustainable Development at the Local Level, ECTP, Bolzano.

*European Commission (2009) Promoting Sustainable Development in Europe: Achievements and Opportunities, Luxembourg.

*Getz, D. (2007) Εvent Studies: Theory, Research and Policy for Planned Events, Oxford: Butterworth-Heinemann.

*Girardet, H. (2004/2008) Cities People Planet: Liveable Cities For A Sustainable World, Chichester: Wiley-Academy.

*Goodin Robert E.; James Mahmud Rice; Antti Parpo; Lina Eriksson (2008) Discretionary Time: A New Measure of Freedom, Cambridge: Cambridge University Press.

*Honoré, C. (2004) In Praise of Slow: How a Worldwide Movement is Challenging the Cult of Speed, London: Orion.[βλέπε και http://www.carlhonore.com ]

*Inskeep, E. (επ.) (1994/2001) National and Regional Tourism Planning: Methodologies and Case Studies, London: World Tourism Organization/ Routledge, Τα Παραρτήματα, σελίδες 60-77.

*Karachalis, N. (2011), «The regeneration of inner city neighbourhoods and the role of cultural industries: The case of Psiri in Athens». In Cremaschi Μ., Eckhard F. (eds.), Changing Places, Urbanity, Citizenship, and Ideology in the New European Neighbourhoods, pp.142-159 Techne Press, Amsterdam

*Karachalis, N. Deffner A. (2012), “Rethinking the Connection Between Creative Clusters and City Branding: the Cultural Axis of Piraeus”, Quaestiones Geographicae. Volume 31, Issue 4, pp. 87–97.

*Kavaratzis M and Ashworth GJ, 2005, City branding: an effective assertion of identity or a transitory marketing trick?, Tijdschrift Voor Economische en Sociale Geografie, Vol. 96, No. 5, pp. 506-514.

*Landry, C. (2000/2008) Creative City: A Toolkit for Urban Innovators, Earthscan Publications.

*Leite, C. (2008) ‘Reinventing Sao Paulo at the Urban Sustainability Age’, pdf.

*Mennell, B. (2008) Cities and Cinema, London: Routledge.

*Metaxas, T. (2009a) ‘Place Marketing, Strategic Planning and Competitiveness: The case of Malta’, European Planning Studies, 17 (9): 1357-1378.

*Μetaxas T. (2010) ‘Place Marketing, Place Branding and Foreign Direct Investments: Define their relationship in the frame of Local Economic Development Process’, Place Branding and Public Diplomacy, 6 (3): 228-243.

*Metaxas T., Kallioras D. (2007) Cities’ economic development and regional competitiveness: the case of Larissa-Volos dipole in Thessaly region, Review of Economic Sciences, 12, 115-136.

*Newman, Peter, Timothy Beatley & Heather Boyer (2009) Resilient Cities: Responding to Peak Oil and Climate Change, Washington: Island Press.

*Riddell, R. (2004) Sustainable Urban Planning: Tipping the Balance, Oxford: Blackwell.

*Stephen A. (2001) ‘The contemporary museum and leisure: Recreation as a museum function’ Museum Management and Curatorship, vol. 19, no. 3, pp. 297-308.

*Stern, N. (2006) Stern Review: The Economics of Climate Change, executive summary, pdf.

*Van Aalst, I. and Boogaarts, I. (2002) ‘From museum to mass entertainment: the evolution of the role of museum in cities’, European Urban and Regional Studies, 9(3), pp. 195-209.

*Wood, P. Landry, C. (2008) The Intercultural City: Planning for Diversity Advantage, London: Earthscan Publications.

*World Tourism Organization [WTO] (1998) Guide for Local Authorities on Developing Sustainable Tourism, Madrid: World Tourism Organization.

Στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα δεν διανέμονται συγγράμματα. Προτείνονται μια σειρά από βασικά βιβλία που υπάρχουν διαθέσιμα στη κεντρική βιβλιοθήκη και στο αναγνωστήριο του Μεταπτυχιακού για δανεισμό. Στη βασική βιβλιογραφία του μαθήματος συμπεριλαμβάνονται τα εξής:

1. Ανδρικοπούλου, Ε., Γιαννακού, Α., Καυκαλάς, Γ., Πιτσιάβα-Λατινοπούλου, Μ. (2007), Πόλη και Πολεοδοµικές Πρακτικές: Για τη Βιώσιµη Αστική Ανάπτυξη, Αθήνα: Kριτική. [κεφάλαια 4, 10 και 17]
2. Δέφνερ Α. (2002α) "Η Σηµασία της Σύνδεσης Πολιτιστικού και Χρονικού Σχεδιασµού για τη Βιώσιµη Ανάπτυξη των Πόλεων", Τόπος, τεύχος 18-19, 197-213
3. Landry C. (2006), The Art of City Making, London: Earthscan Publications
4. Metaxas, T. (2009) ‘Place Marketing, Strategic Planning and Competitiveness: The case of Malta’, European Planning Studies, 17(9): 1357-1378.