Τηλεπισκόπηση - Φωτοερμηνεία

Θέματα που εξετάζονται είναι :

• Εμφάνιση των φασματικών καναλιών μιας δορυφορικής εικόνας.
• Δομή ψηφιακών εικόνων. Χωρικός εντοπισμός εικονοστοιχείων (pixels) και χωρικών ενοτήτων.
• Δημιουργία χρωματικών παλετών και εφαρμογή τους σε δορυφορικές εικόνες. Βαθμιαίες χρωματικές διαβαθμίσεις εικόνων. Χρωματικές συνθέσεις φασματικών καναλιών.
• Ιστογράμματα ψηφιακών δορυφορικών εικόνων και ανάλυσή τους. Χειροποίητη ταξινόμηση εικόνων βασισμένη στα ιστογράμματα και στην χωρική ανίχνευση των ραδιομετρικών τιμών μίας εικόνας.
• Αλγεβρικές και λογικές πράξεις ψηφιακών εικόνων. Γραμμική παλινδρόμηση εικόνων.
• Οπτικός προσδιορισμός επίγειων σημείων ελέγχου σε δορυφορικές εικόνες και υπερθεσιμότητα δορυφορικών εικόνων. Γεωαναφορά δορυφορικών εικόνων.
• Φίλτρα και ραδιομετρικές διορθώσεις δορυφορικών εικόνων.
• Φασματικές υπογραφές : Εντοπισμός πολυγώνων από κάθε κάλυψη γης, εξαγωγή φασματικών υπογραφών και σύγκρισή τους.
• Επιβλεπόμενες και μη επιβλεπόμενες ταξινομήσεις δορυφορικών εικόνων
• Ακρίβεια ταξινομήσεων των δορυφορικών εικόνων

Το μάθημα αυτό έχει σκοπό να δώσει μία αντίληψη του χώρου με την καταγραφή του από δορυφορικές εικόνες και να παρουσιάσει νέες ερευνητικές αντιλήψεις στην ανάλυση του χώρου από δορυφορικές εικόνες και παράγωγά τους τόσο σε συνδυασμό με εξωγενή δεδομένα (π.χ. τοπογραφικούς, θεματικούς χάρτες και άλλου είδους ψηφιακά υπόβαθρα του χώρου) όσο και από την ποικιλία της διακριτικότητας των εικόνων αυτών (χωρική-χρονική-φασματική-εύρος ανάλυσης).

Βασικοί μαθησιακοί στόχοι του μαθήματος σύμφωνα με την ταξινόμηση κατά Bloom (1984) για τους φοιτητές του προπτυχιακού κύκλου σπουδών είναι :

(α) να προσδιορίζουν, να συλλέγουν και να συνδυάζουν τις απαραίτητες και στοχευμένες χωρικές πληροφορίες για ανάλυση θεμάτων που αφορούν χωροταξικό, πολεοδομικό σχεδιασμό και πιο συγκεκριμένα επιλεγμένες δορυφορικές εικόνες σε μηδενικό (για εκπαιδευτικούς σκοπούς) ή στο βέλτιστο κόστος της ελληνικής και παγκόσμιας αγοράς. Αυτό κυρίως επιτυγχάνεται με αναζήτηση σε γνωστούς δικτυακούς τόπους παγκόσμιων οργανισμών και διεθνών εταιρειών

(β) να αντιλαμβάνονται σε υψηλό βαθμό το πρόβλημα ή την κατάσταση που αντιμετωπίζουν και να είναι σε θέση να εκτιμήσουν χωρικά και να γενικεύσουν πέρα από την περιοχή μελέτης τους τα συμπεράσματά τους

(γ) αφού ερμηνεύσουν την δομή και την χωρική κατανομή των καλύψεων γης γενικά από αεροφωτογραφίες και δορυφορικές εικόνες και εξάγουν βασικές χωρικές πληροφορίες να αποκτήσουν βασικές γνώσεις χειρισμού εξειδικευμένων λογισμικών επεξεργασίας δορυφορικών δεδομένων, Α/Φ όπως π.χ. Erdas Imagine, Idrisi, ώστε να είναι σε θέση να εκτελούν διορθωτικούς μετασχηματισμούς, και αριθμητικές ή λογικές πράξεις μεταξύ των ψηφιακών εικόνων,

(δ) να ταξινομούν τις δορυφορικές εικόνες με σκοπό να διαχωρίσουν και να οριοθετήσουν χωρικά τις υπάρχουσες καλύψεις γης που αλληλεπιδρούν στις πολεοδομικές επεκτάσεις και στην περιφερειακή ανάπτυξη αλλά και να παράγουν από την επεξεργασία τους νέα ψηφιακά υπόβαθρα ή να δημιουργούν θεματικούς χάρτες.

(ε) να συνθέτουν επεξεργασμένες δορυφορικές εικόνες μεταξύ τους αλλά και με και άλλου τύπου ψηφιακά υπόβαθρα ένα ολοκληρωμένο σύστημα χωρικών πληροφοριών το οποίο θα έχει καινούργια, συνθετική και πλήρη δομή χρήσιμη και απαραίτητη για την αναδιοργάνωση και επίλυση του αρχικού χωροταξικού ή πολεοδομικού θέματος.

(ζ) Να χρησιμοποιούν ισχυρά κριτήρια αξιοπιστίας των αποτελεσμάτων τους όπως π.χ. οι πίνακες σύμπτωσης ή ο δείκτης ΚΗΑΤ τα οποία θα βαθμονομούν τον βαθμό επιτυχίας των αποτελεσμάτων τους. Να είναι πληροφορημένοι από την επίκαιρη διεθνή βιβλιογραφία για το ελάχιστο επιτρεπτό όριο επιτυχημένης επεξεργασίας των δορυφορικών εικόνων (>90%)

Οι βασικές γνώσεις στην τηλεπισκόπηση θα βοηθήσουν τους φοιτητές να έρθουν σε επαφή με τεχνολογίες αιχμής και τις εφαρμογές τους για την επίλυση χωροταξικών και πολεοδομικών προβλημάτων καθώς και στην ανάλυση χωρικών παραγόντων που επιδρούν και επηρεάζουν την περιφερειακή ανάπτυξη, ανοίγοντάς τους νέα πεδία ενδιαφέροντος και προσφέροντάς τους εξειδίκευση χρήσιμη για την μελλοντική ακαδημαϊκή ή επαγγελματική σταδιοδρομία τους στα γνωστικά πεδία της πολεοδομίας, χωροταξίας και περιφερειακής ανάπτυξης αλλά και συναφών επιστημών.

Οι φοιτητές/απόφοιτοι του Τμήματος Χωροταξίας Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης

Δεν υπάρχουν προαπαιτούμενα

Οι παραδόσεις θεωρίας καθώς και τα εργαστήρια γίνονται στην πλήρως εξοπλισμένη αίθουσα υπολογιστικών συστημάτων (ΚΕΠΣ) με χρήση βιντεοπροβολέα. Η χρήση  διαδίκτυου επιτρέπει την πρόσβαση σε ελεύθερα δορυφορικά δεδομένα.
Τέλος, χρησιμοποιείται και το λογισμικό ψηφιακής διδασκαλίας και επικοινωνίας διδάσκοντος – διδασκομένου για τον έλεγχο της προόδου των φοιτητών σε επίπεδο τοπικού δικτύου κατά την διάρκεια του μαθήματος.

• Προαιρετική Εργασία
• Εξετάσεις στο τέλος του εξαμήνου τόσο στη θεωρία όσο και σε άσκηση με χρήση λογισμικού.

• Συλλαίος Ν., Γήτας Ι. Συλλαίος Γ. (2007), Εισαγωγή στα Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών και στην Τηλεπισκόπηση, ΕΚΔ Γιαχούδη (Εύδοξος: 7965)
• Μερτίκας Σ. Π. (2006), Τηλεπισκόπηση και ψηφιακή ανάλυση εικόνας, ΕΚΔ. ΙΩΝ (Εύδοξος: 14763)
• Bradt Tso and Paul M. Mather 2001, ‘Classification methods for remotely sensed data’ Taylor & Francis.
• Paul J. Gibson and Clare H. Power, 2000 ‘Introductory remote sensing: digital image processing and applications’.
• David S. Wilkie and John T. Finn, 1996 ‘Remote sensing imagery for natural resources monitoring: A guide for frist-time users’, Columbia University Press.
• Paul M. Mather, 1989 ‘Computer processing of remotely-sensed images: An introduction’, John Wiley & Sons.
• Μηλιαρέσης Γ. 2003, ‘Φωτοερμηνεία – Τηλεπισκόπηση’ εκδόσεις Ίων.
• Lillesand και Kiefer, (1994), 'Remote sensing and image interpretation ', (third edition edn.: Wiley).

• Βιβλία- κείμενα (Text/books)
  • Σημειώσεις Φωτοερμηνείας Τηλεπισκόπησης, Κ.Γ. Περάκης, 2004 :Βασικές σημειώσεις για αρχάριους.

• Online readings
  • http://landsat.gsfc.nasa.gov/ : Χρήσιμο για κατανόηση των δεδομένων Landsat TM
  • http://glovis.usgs.gov/ : Χρήσιμο για απόκτηση δωρεάν δορυφορικών δεδομένων
  • Πηγές στη βιβλιοθήκη του ιδρύματος. http://lib.prd.uth.gr : Βιβλία τηλεπισκόπησης στην ελληνική γλώσσα. Σημαντικό βοήθημα για αρχάριους