Περιεχόμενο μαθήματος (Syllabus)
ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ
ΕΑΡΙΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ 2015
«Χωρική Ανάπτυξη Συνοριακών Περιοχών»
- Περιγραφή / Περιεχόμενο μαθήματος
Το συγκεκριμένο μάθημα στοχεύει στη μελέτη των επιπτώσεων των συνόρων στο χώρο, στην οικονομία και στις πολιτικές. Ειδικότερα καταγράφονται, αναλύονται και αξιολογούνται μέσα από τη θεωρία, την εμπειρική τεκμηρίωση, τις ασκούμενες πολιτικές και την εμπειρική διερεύνηση, οι βασικότερες παράμετροι που επηρεάζουν την εξέλιξη, την μορφή και την ένταση της διασυνοριακής αλληλεπίδρασης. Στο επίκεντρο της ανάλυσης τίθενται ειδικότερα τα νέα εξωτερικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενώ ταυτόχρονα εξετάζεται μέσα από μια πιο κοντινή σκοπιά, ο ελληνικός συνοριακός χώρος. Το μάθημα περιλαμβάνει σειρά διαλέξεων και ερευνητικές εργασίες ατομικής και ομαδικής μορφής.
- Μαθησιακοί στόχοι
Στόχος του μαθήματος είναι η κατανόηση της φύσης των συνόρων και των δυναμικών που αναπτύσσονται στο χώρο και στην οικονομία όταν τα σύνορα κλείνουν ή ανοίγουν. Η ανάλυση του συνοριακού φαινομένου δεν περιορίζεται σε ερμηνείες της οικονομικής επιστήμης αλλά επιχειρείται η εξοικείωση των φοιτητών σε μια διεπιστημονική προσέγγιση της οικονομικής αλληλεπίδρασης στα σύνορα. Στο πλαίσιο αυτό το ενδιαφέρον επικεντρώνεται επιπλέον στις ποιοτικές παραμέτρους που διαμορφώνουν το οικονομικό περιβάλλον διασυνοριακής συνεργασίας όπως είναι η γλώσσα, ο πολιτισμός, η ιστορία, τα κοινωνικά στερεότυπα, οι αντιλήψεις των ανθρώπων στις δύο πλευρές των συνόρων, το πολιτικό περιβάλλον, οι διασυνοριακές πολιτικές κλπ. Βασικός επίσης μαθησιακός στόχος μέσα από την εκπόνηση ερευνητικών εργασιών, είναι η εξοικείωση των φοιτητών με την αναζήτηση και χρήση της βιβλιογραφίας και με την διενέργεια εμπειρικής έρευνας.
- Ερευνητικές Εργασίες
Στο πλαίσιο του μαθήματος, όλοι οι φοιτητές θα εμπλακούν στην εκπόνηση μια ατομικής εργασίας (βαρύτητα 35%) και μιας ομαδικής εργασίας (βαρύτητα 65%).
Ατομική Εργασία: Στον κάθε φοιτητή θα δοθεί ένα συγκεκριμένο κείμενο πολιτικής που αναφέρεται σε προγράμματα ευρωπαϊκής εδαφικής συνεργασίας που υλοποιούνται στην Ελλάδα. Το παραδοτέο της εργασίας θα αφορά ένα συνοπτικό κείμενο αξιολόγησης με βάση συγκεκριμένο πλαίσιο που θα δοθεί από το διδάσκοντα.
Ομαδική Εργασία: Η ομαδικές εργασίες θα αφορούν στη διερεύνηση ζητημάτων με αναφορά στον ελληνικό συνοριακό χώρο. Η διάρθρωση της εργασίας θα περιλαμβάνει τόσο επισκόπηση της βιβλιογραφίας όσο και εμπειρική διερεύνηση. Η εμπειρική έρευνα ειδικότερα, θα στηρίζεται στην επεξεργασία τόσο δευτερογενών (στατιστικά στοιχεία, διαδίκτυο κλπ) όσο και πρωτογενών δεδομένων (κυρίως ερωτηματολόγια ή συνεντεύξεις). Η επεξεργασία των δεδομένων με τη χρήση εξελιγμένων εργαλείων χαρτογραφικής απεικόνισης και στατιστικής επεξεργασίας αποτελεί βασικό ζητούμενο. Το τελικό παραδοτέο της ομαδικής εργασίας θα πρέπει να ικανοποιεί τις ελάχιστες προϋποθέσεις μιας επιστημονικής εργασίας που σημαίνει βιβλιογραφική επισκόπηση, εμπειρική έρευνα και τελικά συμπεράσματα ή προτάσεις πολιτικής. Το τελικό παραδοτέο της εργασίας θα πρέπει να έχει ολοκληρωμένο επιστημονικό χαρακτήρα αλλά και προστιθέμενη αξία που σημαίνει συμβολή στην επιστημονική συζήτηση. Η κάθε ομάδα θα παρουσιάσει την εργασίας της στα τελευταία μαθήματα του εξαμήνου. Λεπτομερείς οδηγίες για την ομαδική εργασία θα δίνονται συστηματικά από το διδάσκοντα στην πορεία του μαθήματος.
- Διδασκαλία
Η διδασκαλία θα αφορά σε σειρά διαλέξεων σε συνδυασμό με συστηματική συνεργασία και υποστήριξη αναφορικά με την εκπόνηση των ερευνητικών εργασιών.
- Διδακτικά Βοηθήματα
v Τοπάλογλου Λ. και Πετράκος Γ. (2008), «Σύνορα Ανάπτυξη & Ολοκλήρωση», Εκδόσεις Κριτική, Αθήνα.
v Επιστημονικά άρθρα σχετικά με συνοριακά ζητήματα
v Κείμενα Πολιτικών Εδαφικής Συνεργασίας
- Αξιολόγηση της επίδοσης των φοιτητών στο μάθημα
Η εκπόνηση των ερευνητικών εργασιών σύμφωνα με τις αναλυτικές προδιαγραφές που θα δοθούν από τον διδάσκοντα απαλλάσσει τους φοιτητές από την διενέργεια γραπτών εξετάσεων.
Δρ. Λευτέρης Τοπάλογλου
Εντεταλμένος Διδασκαλίας ΠΔ.407/80
στη βαθμίδα του Επίκουρου Καθηγητή
