ΟΠΤΙΚΟΑΚΟΥΣΤΙΚΕΣ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΟΠΤΙΚΟΑΚΟΥΣΤΙΚΕΣ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ

ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ

Α ΕΞΑΜΗΝΟ 2018-2019,

Υπεύθυνος μαθήματος: Γεώργιος Παπακωνσταντίνου

Συνεργάτες:   Νίκος Βαμβακάς, υπεύθυνος στούντιο ήχου ΕΠΕΟΤ

Παναγιώτης Κανελλόπουλος, μουσικός, Παιδαγωγικό Τμήμα Προσχολικής Ηλικίας, ΠΘ

Ο ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΩΣ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΗ

Τα διάφορα εικονογραφικά μέσα μάς παρέχουν τη δυνατότητα αναπαράστασης και έκφρασης της πραγματικότητας. Ταυτόχρονα επηρεάζουν και διαμορφώνουν τον τρόπο που η πραγματικότητα προσεγγίζεται. Ακριβώς η λειτουργία τους αυτή τα αναδεικνύει σε συστήματα αναφοράς. Οι διαφορετικές τεχνικές δεν αποτελούν απλά μέσα παραγωγής αντικειμένων, προϊόντων και υπηρεσιών αλλά παράλληλα επηρεάζουν άμεσα τον τρόπο αντίληψης που έχει μια κοινωνία για το χώρο, το χρόνο, την κίνηση και την ύλη.

Η όραση έχει ιστορία. Ο τρόπος που αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο γύρω μας εξαρτάται από μοντέλα κατανόησης βασισμένα στην εκπαίδευσή μας, στην καλλιέργειά μας, την ψυχολογική κατάσταση, κλπ.

Οι οπτικοακουστικές τεχνολογίες ως εργαλείο σύλληψης, ανάλυσης και σύνθεσης στον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό

Η ανάπτυξη των ηλεκτρονικών μέσων σχεδίασης και αναπαράστασης του υλικού χώρου αλλά και παραγωγής του νέου, ψηφιακού χώρου έχει επηρεάσει αποφασιστικά τον χαρακτήρα της σύγχρονης αρχιτεκτονικής εκπαίδευσης. Μέχρι πριν από μερικές δεκαετίες ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός και η αρχιτεκτονική εκπαίδευση βασιζόταν αποκλειστικά στην σχεδίαση και αναπαράσταση του υλικού χώρου, μέσω σχεδίων σε χαρτί και μέσω της δημιουργίας τρισδιάστατων μοντέλων (μακετών). Το θέμα της αναπαράστασης του χώρου είναι κυρίαρχο στον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό, αφού αναφέρεται στους κώδικες επικοινωνίας αλλά και στη διαδικασία σύλληψης και δημιουργίας.

 Στη διαδικασία σχεδιασμού χρησιμοποιούνται τα εργαλεία για να παραχθεί μια μορφή που προϋπάρχει στο μυαλό του κατασκευαστή-δημιουργού. Το εργαλείο και η γλώσσα είναι οι δύο πόλοι του ίδιου μηχανισμού, είναι έκφραση της ίδιας ιδιότητας του ανθρώπου. Κατασκευάζουμε ένα εργαλείο για να πραγματοποιήσουμε κάτι το οποίο έχουμε συλλάβει νοητικά. Η τεχνική είναι ταυτόχρονα εργαλείο και χειρονομία. Μπορούμε να αναζητήσουμε τις σχέσεις σκέψης, εργαλείου και χειρονομίας σε εργαλεία όπως το πινέλο, το μολύβι, το στυλό, το ποντίκι, το ηλεκτρονικό στυλό, τη φωτογραφική μηχανή και τη μηχανή λήψης βίντεο. Μια εικονογραφική διαδικασία προϋποθέτει μια δημιουργική πράξη. Είναι το αποτέλεσμα της πρόθεσης ενός δημιουργού να μεταφέρει σε μια επιφάνεια-υπόβαθρο μια αναπαράσταση (ρεαλιστική, αφαιρετική, κλπ) μιας πραγματικότητας.

 Τα νέα αναπαραστατικά μέσα θέτουν με ένα διαφορετικό τρόπο το ερώτημα του σχεδιασμού ως αναπαράσταση. Η παραδοσιακή αντιληπτική διαδικασία και αισθητική εμπειρία, που βασιζόταν στην προοπτική ψευδαίσθηση και την δισδιάστατη αναπαράσταση της πραγματικότητας μεταβάλλεται. Μέσα από την όσμωση των παραδοσιακών και νεώτερων τεχνολογιών αναπαράστασης εγκαθίσταται ένα νέο καθεστώς οπτικής συνείδησης και αντίληψης της πραγματικότητας.

Ιδιαίτερη σημασία δίνεται στην εμπειρία κίνησης του ανθρώπινου σώματος στο αστικό τοπίο καθώς και στην ηχητική διάσταση της πόλης.

 Οι βασικοί στόχοι του μαθήματος είναι οι ακόλουθοι:

-   Απόκτηση ικανοτήτων χρήσης και συνδυασμού του συνόλου των τεχνικών εικόνας και ήχου (φωτογραφία, ηχογράφηση, λήψη και μοντάζ βίντεο) και η εφαρμογή τους για την μελέτη του αστικού τοπίου και του κτιριακού περιβάλλοντος.

-   Ανάπτυξη της παρατηρητικότητας και της περιγραφικής και αναλυτικής ικανότητας στη συλλογή, επεξεργασία και παρουσίαση των τεχνικών, ιστορικών και κοινωνικών δεδομένων.

-   Έμφαση σε μια συνολική αντίληψη για τις δυνατότητες αναπαράστασης και έκφρασης της πραγματικότητας που παρέχουν τα διάφορα μέσα καθώς και του τρόπου που τα μέσα αυτά επηρεάζουν και διαμορφώνουν την προσέγγιση και ερμηνεία της πραγματικότητας.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

ΔΟΜΗ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

 Κάθε μάθημα αποτελείται από τρεις ενότητες:

-          θεωρία

-          προβολή και σχολιασμός οπτικοακουστικού υλικού

-          παρουσιάσεις και σχολιασμός φοιτητικών εργασιών

 Οι φοιτητές κρατούν σημειώσεις και σκίτσα από τα βασικά σημεία κάθε μαθήματος σε σημειωματάριο.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΩΝ 13 ΕΒΔΟΜΑΔΩΝ

 Το πρόγραμμα καλύπτει 5 θεματικές ενότητες (ΘΕ): 1) Αντίληψη του χώρου. Οργάνωση της εικονογραφικής επιφάνειας, 2) Ήχος και χώρος, 3) Προ-κινηματογραφικές συσκευές και θέαμα 4) Κινούμενη εικόνα, Οπτικοακουστική γλώσσα 5) Ηλεκτρονική και ψηφιακή εικόνα

ΘΕ: Αντίληψη του χώρου. Οργάνωση της εικονογραφικής επιφάνειας

1. Εισαγωγή. Περιεχόμενο και δομή μαθήματος. Παραδείγματα ασκήσεων. Σύντομη αναδρομή στην πορεία εκλογίκευσης του βλέμματος.
2. Συνθετικές αρχές εικόνων. Εισαγωγή στη δομή και ανάλυση της δισδιάστατης εικόνας (ζωγραφικής και φωτογραφικής). Αρχές σύνθεσης και οργάνωσης του εικονογραφικού κάδρου.
3. Εξέλιξη χωρικής αντίληψης. Πορεία εκλογίκευσης του βλέμματος. Όραση και αντιληπτική διαδικασία. Οι αντιλήψεις που έχει μια κοινωνία για το χώρο, το χρόνο και την κίνηση
4. Φωτογραφία και αφήγηση, Σειρές φωτογραφιών, φωτογραφικό κολάζ. 

ΘΕ: Ήχος και χώρος

5. Ήχος και Χώρος. Τεχνικές ηχοληψίας. Επίσκεψη στο στούντιο Ήχου.
6. Αστικά Ηχοτοπία. Το ηχητικό τοπίο μιας πόλης

ΘΕ: Προ-κινηματογραφικές συσκευές και θέαμα

7. Οπτικές μηχανές: από την επιστήμη στο θέαμα.
8. Πανόραμα: Η φύση και η πόλη με μια ματιά. Κινούμενο πανόραμα: Εκτυλισσόμενο τοπίο

ΘΕ: Κινούμενη εικόνα, Οπτικοακουστική γλώσσα

9. Εισαγωγή στην κινούμενη εικόνα. Βασικά στοιχεία οπτικοακουστικής γλώσσας.
10. Μηχανή λήψης. Εικονογραφημένο σενάριο. Κωδικοποιημένη τεχνική περιγραφή των βασικών χαρακτηριστικών ενός οπτικοακουστικού έργου
11. Εισαγωγή στις αρχές του Μοντάζ.

ΘΕ: Ηλεκτρονική και ψηφιακή εικόνα

12. Αρχές λειτουργίας και ιδιαιτερότητες ηλεκτρονικής εικόνας. Αναλογική και ψηφιακή επεξεργασία εικόνας.
13. Ηλεκτρονικοί υπολογιστές και ψηφιακή εικόνα. Oμογενοποιήση των διαφορετικών εικονογραφικών μέσων.

ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΚΗ ΒΑΡΥΤΗΤΑ

Στην κανονική περίοδο παρακολούθησης του μαθήματος, ο τελικός βαθμός προκύπτει ως εξής:

ΑΣΚΗΣΕΙΣ (ΑΤΟΜΙΚΕΣ):         40%

ΤΕΣΤ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ:               30%

ΤΕΛΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ (ΟΜΑΔΙΚΗ):  30%

ΣΤΙΣ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΟΙ ΦΗΤΟΙΤΕΣ/ΤΡΙΕΣ ΔΙΝΟΥΝ ΓΡΑΠΤΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΜΕ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΡΙΣΕΩΣ. ΟΙ ΦΟΙΤΗΤΕΣ/ΤΡΙΕΣ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΧΟΥΝ ΠΑΡΑΔΩΣΕΙ ΤΙΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΚΑΝΟΝΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ. Ο ΒΑΘΜΟΣ ΠΡΟΚΥΠΤΕΙ ΚΑΤΑ 80% ΑΠΟ ΤΗ ΓΡΑΠΤΗ ΕΞΕΤΑΣΗ.