Μετά από τους Περσικούς Πολέμους, η αθηναϊκή Δημοκρατία δίνει έμφαση στην ανοικοδόμηση της Ακρόπολης και της Αγοράς της πόλης, καθώς και ναών στην πόλη και την αττική ύπαιθρο. Οικοδομικά προγράμματα εξελίχθηκαν διαδοχικά στην περίοδο του Κίμωνος, του Περικλή, στα χρόνια του Πελοποννησιακού πολέμου, καθώς και στην περίοδο του Λυκούργου, τον 4ο αι. π.Χ.
Τα τείχη της Ακροπόλεως είναι της περιόδου του Κίμωνος, ο οποίος ενδιαφέρθηκε επίσης για την ανοικοδόμηση της Αγοράς. Ο Περικλής αντίθετα, ενδιαφέρθηκε για την ανέγερση οικοδομημάτων στην Ακρόπολη, και την ύπαιθρο χώρα (Μακρά τείχη, Τελεστήριο Ελευσίνας, πιθανότατα δωρικός ναός Ποσειδώνος στο Σούνιο). Την οικοδομική δραστηριότητα στην Ακρόπολη και την πόλη συνέχισαν οι Αθηναίοι και στην περίοδο του Πελοποννησιακού πολέμου. Τότε οικοδομήθηκαν εξ ολοκλήρου ιωνικοί ναοί, όπως ο ναός της Αθηνάς Νίκης και το Ερέχθειο στην Ακρόπολη, ο ναός πιθανότατα της Εύκλειας στον Άρειο Πάγο και ο ναός που αποδίδεται στην Αρτέμιδα Αγροτέρα στον Ιλισσό. Παράλληλα, ολοκληρώθηκε ο γλυπτός διάκοσμος του Ηφαιστείου, ενώ οικοδομήθηκε και ο δωρικός ναός της Νέμεσης στο ιερό της στο Ραμνούντα.
Στην Αγορά της Αθήνας, αμέσως μετά από την Περσική εισβολή, το 470 π.Χ. οικοδομούνται η Ποικίλη Στοά, η Θόλος (χώρος συνάθροισης και σίτισης των πρυτάνεων), καθώς και η Βασίλειος Στοά (επανοικοδόμηση) και το Παλαιό Βουλευτήριο. Στο τελευταίο τέταρτο του 5ου αι. π.Χ. στην Αγορά οικοδομούνται το Νέο Βουλευτήριο, η Στοά του Ελευθερίου Διός, η Νότια Στοά Ι, και το Νομισματοκοπείο. Στη λυκούργεια περίοδο, στο β΄ μισό του 4ου αι. μ.Χ. οικοδομείται στη δυτική πλευρά της αθηναϊκής Αγοράς και ο μικρός ναός του Απόλλωνος Πατρώου. Τα διοικητικά οικοδομήματα βρίσκονται στην δυτική πλευρά της Αγοράς, ενώ εκείνα που εξυπηρετούσαν την εμπορική λειτουργία στην ανατολική πλευρά της. Πάνω στο λόφο του Αγοραίου Κολωνού υψωνόταν το Ηφαίστειο, ο κοινός ναός του Ηφαίστου και της Αθηνάς, πατρώων θεών της πόλης και προστατών των τεχνιτών. Στην πλατεία της Αγοράς υπάρχουν υπαίθρια μικρά ιερά αφιερωμένα σε ηρωικές και προγονικές λατρείες. Επίσης στα ΒΔ. της υπάρχει ο υπαίθριος βωμός των δώδεκα θεών και βορειότερα αυτού ο βωμός της Αφροδίτης Ουρανίας.
Λέξεις Κλειδιά: Παρθενών. Ναός Αθηνάς Νίκης, Ερέχθειο, Βουλευτήριο, Θόλος, Ηφαίστειο, Ποικίλη Στοά, ναός Νέμεσης στο Ραμνούντα, ναός Ποσειδώνος στο Σούνιο, ναός Διός στην Ολυμπία, ναός Επικουρίου Απόλλωνος.
